Beydilice (Yöresel Kelimeler)

Köyüzümde günlük yaşamda kullanılan bazı sözcükler ;

KELİMEANLAMI
ABAAbla
ABAZOMBAKKaba, iri, büyük
ABLAK YÜZLÜGeniş, büyük, şiş suratlı
ACARŞişman
AGAAbi
AGANINAbisinin
AHRAZSağır, dilsiz
AK-BAKBembeyaz
AKGERBeyaza çalan renkte, genellikle hayvan ve bitki özellikleri anlatılırken kullanılır
AKGÖZAvanak, saf
ALAF ALAFAlev Alev
ALAGERTam yetişmemiş, yarı olgun
ALATLAMAKAcele etmek
ANNAÇTam karşı
AVLABahçe çiti
AYALLAHLAŞaşırma terimi
AYCIKAzıcık
AZEKibrit
BADAKTek hayalı erkek hayvan
BADILCANPatlıcan
BASALAMAKYinelemek, tekrarlamak, hastalıkta kullanılırsa ağırlaşmak
BESEREKManasız konuşan
BİCAMAİç don
BIDIRDAMAKKonuşmak, gürültü yapmak
BİGIMIKUfacık
BOSCAHayvan hastalığı, ayrıca bu hastalıkta kullanılan ot ismi
BUNARPınar
BUVABaba
BIDIRDAMAKKonuşmak
BILDIRGeçen Sene
BIRTABir daha
BIZABuzağı
BIZLAMAKSığır doğumu, buzağılamak
BÖDEKHayvan böbreği
ÇABITBez parçası
ÇALIKBayanların kullandığı örtme, baş örtüsü
CANAVARKurt
ÇANGALAsma ağaçları için dikilen kuru dallı
ÇARIKÇORAPKoyun yünü eğirilerek elde edilen iplikten örülen dizlere kadar boyu ve bağcığı olan çorap
CARVALAMAKEşinmek, çabalamak
ÇEKİŞMEKAzarlamak
ÇELEKSimetrik olmayan dengesiz hayvan boynuzunu belirtmek için kullanılır
ÇEMEKPencere
ÇEPİŞKeçi yavrusu
ÇERÇİSeyyar satıcı, pazarcı
ÇIĞIRMAKÇağırmak ya da türkü, şarkı sölemek
CİMCİKÇimdik
CIMRAKKedi tırmalaması
CİNGANÇingene
COMBUL COMBULBol Sulu
ÇONKalça
CINGIZÇocuk oyunlarında küme
ÇIRPIİnce odun dalları
ÇÖLDÜROcakbaşı kenarlarında çıra saklamak için yapılmış küçük kuytu
ÇÖMÇEKŞeker ölçeği
ÇÖPÜRKıl keçisinin tüyü
DAĞARCIKKüçük baş hayvanların derisi tulum çıkarılarak yapılan çuval gibi kullanılan eşya
DALMATaze yetişmiş meşe filizi, fidanı
DAMHayvan barınağı, ahır
DAMACANDamacana
DANGIRDAMAKGürültü yapmak.Yüksek ses çıkarmak
DAVARKüçük baş hayvanlar
DENGACIGŞurda
DOBALANToprak altında yetişen,görüntüsü patatesi,içi süngeri andıran bir mantar çeşidi
DOMBAYManda
DUŞLAKBoş yere, gereksiz
DIGILDAMAKKonuşmak
EĞĞHEfendim
ELEMEŞGEREAçıkça
EMMEAma
ENTERİGömlek
ERKEÇİki yaşını geçmiş, kısırlaştırılmış erkek keçi
ESTAŞaşırma terimi
EŞELEKMeyve için kullanılır
GAKGAMAKKança
GALİNTütün içmeye yarayan ağaç çubuk, ağızlık
GALİNCİTütünü çok seven, müptela
GALİZCimri
GANCIKDişi
GANIGÖNÜLLÜSevecen, sıcaksamimi
GARALASTİKAyakkabı Çeşidi
GATYENAsla
GAVİLAnlaşma
GAYIŞKemer, kayış
GAZINMAKKaşınmak
GERİZTaze olmayan kartlaşmış dallar
GILÇANKeçi kılından dokunmuş kilim benzeri örtü
GIRGAFAKırsaçlı
GOCA BUVABüyük amca
GOCANABüyük yenge
GOCUKKaban
GOZURKabadayı
GUBATKaba
GUŞLESTİKKuş Sapanı
GIIKız
GIYPGIRMIZIKıp Kırmızı
GÖYNEKAtlet
HAHAEvet
HAKINABir yaşını doldurmuş dişi keçi
HAMUTHayvanların başına takılan, zaptetmeye yarayan başlıkGem
HİŞTAMAKarışma
HOBUKaba, yakışıksız
HOLLUKTavukların yumurtladığı yer
IMBIL IMBILOlgunlaşmış meyve
IRGALAMAKHırpalamak
ISCAKSıcak
KESEBİRBencil, gururlu ve iğneleyerek konuşan
KEŞKurutulmuş yoğurttan yapılan, hamur yemeklerine katılan kuru katkı
KINTIRCimri
KİRELLİKBanyo
KİTİŞMEKKaşınma
KÜMPÜLPatates
LAYNLen
MAFATMenfaat
MARTAVALCiddi olmayan, şaka
MAYHOŞEkşi
MAYIRDAMAKÇok konuşup kafa şişirmek
MERTEKİnce uzun ağaç direk
MIZILTIMızmız, çok konuşup sıkan
NACAKBalta
OĞURSAKOğlak’ı ölmüş sağmal keçi
OKLAOklava
OMCATomruk
ONMAKİlerlemek, yükselmek, yol almak
PANTULPantolan
PAYIR PAYIRAlel Acele
PEKEŞMEKKatılaşmak, sağlamlaşmak
PENCEREKPencere
PEŞKİRHavlu
POSTALPis, dağınık, kendine bakmayan
POTAKAyı ve Domuz yavruları
PÖSTEKİKüçükbaş hayvan derisi
RAMUKRömork
SADALAMAKYinelemek, kekelemek
SAĞMALSağılır hayvan
SAMITSağır, dilsiz
SAPALAÇSaçma davranan
SAPALAÇManasız konuşan
SAİR ZAMANBaşka zaman
SECTarlada hasat edilip ayrılmış buğday
SENTİLDEMEKDengesini kaybetmek
SEYİSBir yaşını bitirmiş erkek keçi
SÜRGÜÇBulaşık Süngeri
SÖĞÜSDüğün ve bayramlarda yapılan parmak şeklinde özel çörek
TASLAMAKHava atmak
TOKLUBir yaşlı erkek koyun
TOMAŞDomates
TONGURDüğünlerde çalgıcılara bakıcılık yapan kimsa
UMURYetki
UYDUMAKILLIKendi aklını kullanmayan, başkasını sözüyle hareket eden
VEÇVecih, sebep
YALABIKParlak
YALAMASAKARburundan alnına doğru beyazlık bulunan hayvan
YAVSIKüçükbaş ve büyükbaş hayvanlarda buluınan bir dış parazit
YAVUSaf kalpli, çabuk kanan
İLMEKİlmik
ÜMÜKGırtlak
İNEHTERAnahtar
YOOHHayır
İSKARPİNAyakkabı Çeşidi
ÜZENGİBinek hayvan eğerinde bulunan ayak basılan yer
ÜZENGİLİKDüğünlerde gelin oğlan evine girmeden önce geline istenen hediye
İZİNLEMEDüğün izninin ve ruhsatının alınması
ZERDALİKayısı
ZONGURİri, ağır, yavaş, yaşlı
ZÖRTLEKİnce uzun
ÖĞEŞKısırlaştırılmış erkek koyun
ÖĞÜREGELMEKDişi eşeklerin azması, çifteleşme zamanının gelmesi
ÖKÜZKısırlaştırılmış erkek sığır
ÖRFÜKabadayılık
ÖRÜSGERüzgar
ÖTÜRMEKHayvan ishali
ÖZİçi çıralı direk
ŞIRKILDAKİshal Olmak
ŞİŞEKBir yaşlı dişi koyun

Köyümüzde sık kullanılan bazı cümleler, deyimler ve tekerlemeler ;

●  Vayy anassının vayy
●  Deleleh delelehh
●  Lee Varıyoo
●  Mırık gibi oldum
●  Döğegorun bak
●  Pek gadın yapıbatır
●  Bunu yide gada gada ol bakam
●  Appalla geliyo bak
●  Deliye kapıyı bekle demişle sırtlamış gemiş
●  Kezden közden arpacık depesinden ya döne bana gelirsen
●  Ağzını aç gözünü yumma gözünü aç ağzını yumma (Humma oyununda sölenir)